فرش افشان

اولین معیار و فاکتوری که در برخورد با فرش به چشم می آید نقشه یا طرح آن است و از مهمترین عوامل برای انتخاب فرش است . ما در این نگاره قصد داریم به طور اجمالی در مورد موضوع پرطرفدار فرش طرح افشان صحبت کنیم.

فرش ایرانی از نظر طرح و نقشه ، انواع گوناگونی دارد .طرح هایی مثل سنتی ، مدرن و تلفیقی ؛ که هرکدام مخاطب و مشتری خاص خود را دارد.

نقشه فرش چیست ؟

نقشه همان برنامه ای است که در بافت فرش اجرا می شود .بعد ظاهری و زیبایی فرش را نقشه به عهده دارد . در فرش های ماشینی ،دستگاه قالیبافی نقشه را میخواند و اجرا می کند ؛ در فرش های دستباف ، هنرمند بافنده فرش.

انواع نقشه فرش

طرح سنتی : در این طرح ها از اجزای طبیعت مثل حیوانات ، درختان ، گل ها و …به وفور استفاده میشود . البت بکارگیری طرح های هندسی هم در این نوع از نقشه ها به چشم می خورد .

نقوش سنتی مثل : شکار گاه ، ترکمن ، افشان ، گل بوته ، حوض ماهی ، بته جقه ، لچک ترنج ، سلیمی ، گل فرنگ ، قابی و….

طرح های مدرن : این مدل از نقشه ها ، همانطور که از اسمشان پیداست امروزه به وجود آمده اند و به نقوش سنتی بی شباهت هستند . ساده تر از نقوش سنتی هستند و از نظر تنوع رنگی در جزییات و شلوغی زمینه فرش با نقش های سنتی کاملا متفاوت هستند .

طرح های تلفیقی : از از ترکیب و تلفیق دو نقشه ی سنتی ، که در اکثر موارد یکی از طرح ها طرح افشان است ، به وجود می آید ؛ مثل ترکیب طرح افشان با بته جقه که به آن افشان بته جقه میگویند

چگونگی پدید آمدن طرح افشان

تا قبل از ترویج فرش های افشان ، فرش هایی با طرح لچک ترنج بسیار زیاد بافته میشد . در این طرح ها یک بیضی بزرگ در مرکز فرش به شکل حوض خودنمایی میکند که به آن ترنج میگویند ؛ و در 4 طرف آن ، گوشه های مثلثی با همان طرح های ترنج وجود دارد که به آن لچک میگویند .

با حذف ترنج میانی ، طرح جدیدی از فرش پدید آمد که در آن گل و برگ های پر پیچ و خم وجود دارند و کل سطح فرش را پوشانیده اند و به آن افشان می گویند.

فرش افشان چه نقشه ای دارد

نقشه ی افشان جز نقشه های سنتی و پر طرفدار است .که مدام در حال تغییر جزییات میباشد.اجرای این نقشه روی فرش ماشینی ،آن را به فرش دستباف بسیار شبیه میکند .

افشان به چه معناست

افشان به معنای گستردن و پراکندن می باشد .در فرش طرح افشان گل ها ، برگ ها ، غنچه ها و سایر اجزای نقشه در کل سطح فرش ،حتی حاشیه ها ، پراکنده شده است .

طراح این مدل نقشه ، گویی هنگام ترسیم ، از آغاز تا پایان ، هرگز قلم از کاغذ جدا نکرده است و همه ی گل و بوته و اجزای فرش را سرتاسر فرش گسترانیده و پوشانده است .

پراکندگی و حالت افشان این طرح ، آن را به یکی از طرح های ممتاز و مشهور تبدیل کرده است .

مشخصات طرح افشان

نقوش داخل این طرح با هم در ارتط هستند و اتصالی بین آن ها برقرار است .

در این طرح ، شاهد قرینگی اجزای مختلف نقشه نیستیم .

فرش های دارای طرح افشان ، شلوغ هستند و اجزای ریز با پراکندگی زیاد به صورت متعدد در آن وجود دارند .

طرح و نقش فرش افشان ، یک طرح و نقش قدیمی و ریشه دار است که در برخی موارد با طرح های اسلیمی و در برخی موارد با طرح های ختایی پوشانده شده است .

به طور کلی طرح افشان ترکیبی از طرح های ختایی و اسلیمی است .

انواع طرح های نقشه افشان

گل و برگ از اجزای اصلی طرح افشان هستند که به صورت های مختلف و مقتضی در سراسر فرش پراکنده می شوند و به واسطه ی هماهنگی هایی که بین رنگ های اجزا و زمینه ی فرش وجود دارد ، شاهد یک مجموعه ی زیبا و یکدست هستیم.

نقش های مهم طرح افشان :

طرح افشان دسته گل : در این طرح دسته گل ها و کومه ها از تصاویر اصلی هستند.

طرح افشان بندی : گل هایی که با هم در ارتباط هستند و ی نقش کوچک از اجزای نقشه ، به طور منظم در سطح فرش تکرار میشود .

طرح افشان شاخه پیچ : شاخه گل ها به هم پیچیده و در هم تنیده اند .

طرح افشان ترنج : در وسط طرح یک ترنج وجود دارد .

طرح افشان شکسته : ا طرح با خطوط شکسته و هندسی همراه است .

طرح افشان حیوانات : در این طرح حیوانات نقش اصلی را دارند .

تاثیر رنگ در طرح افشان

فرش های افشان تنوع رنگی بی نظیری دارند .فرش هایی با زمینه های کرم ، فیروزه ای ، لاکی ، گلبهی ، سرمه ای ، فیلی ، طلایی ، طوسی و …

انتخاب رنگ فرش به دکوراسیون مکان مورد نظر و روحیات و سلیقه ی افرادی که آن را مورد استفاده قرار می دهند ، بستگی دارد .

یکی از عوامل تاثیر گذار در قیمت فرش افشان ، تعداد رنگ مصرفی در بافت است . هر چه تعداد رنگ ها بیشتر شود قیمت فرش بالا می رود .

به طور کلی فرش افشان با تعداد رنگ بندی های 8 ، 12 ، 14 در بازار موجود است .

فرش افشان تلفیقی چیست

همانطور که گفته شد نقشه افشان قابلیت ترکیب شد با دیگر نقشه های سنتی را دارد که با آن افشان تلفیقی می گویند.

معروف ترین آن ها:

افشان ترنج : ترکیب طرح ترنج (یک بیضی وسط) با طرح های افشان در اطراف

افشان بته جقه : استفاده ار طرح های بته جقه به جای طرح های گل و بوته ، به صورت پراکنده در سراسر فرش

افشان اسلیمی : ترکیب طرح اسلیمی یعنی گیاهی با ساقه های مارپیچ بی انتها ،با گل و بوته های طرح افشان

متراژ فرش طرح افشان

فرش افشان مانند دیگر فرش ها به طور معمول در متراژ های 6 ، 9 ، 12 بافته میشود .

قیمت فرش طرح افشان

عوامل موثر در قیمت فرش افشان عبارتند از : متراژ ، شانه و تراکم ، تعداد و نوع رنگ ، الیاف ، نقش برجسته بودن یا نبودن

این طرح از فرش د رتراکم و شانه بالا ، زیبایی چند برابری دارد و به طور معمول طرح افشان را در شانه و تراکم بالا تولید و اجرا میشود .

امیدواریم از اینکه وقت گرانبهایتان را صرف خواندن این مقاله نمودید راضی و خرسند باشید